Донесена Уредба со законска сила за начинот на промена на договорни услови на кредитни изложености кај банките и штедилниците
Со задоволство ја информираме јавноста дека денес е донесена Уредбата за начинот на промена на договорните услови на кредитни изложености кај банките и штедилниците подготвена од Народната банка, Министерството за финансии и Правната комисија при Македонската банкарска асоцијација.
Во согласност со Уредбата, банките и штедилниците ќе подготват и понудат можности на клиентите за променети договорни услови со цел ублажување на негативните економски ефекти на пандемијата со COVID-19 која директно се одрази на дел од компаниите и физичките лица и нивната способност за редовно сервисирање на долговите.
Со Уредбата е пропишано банките и штедилниците да ги применат достапните мерки алтернативно или кумулативно односно:
- на своите интернет страници, или преку писмена или електронска комуникација, да ги известат клиентите за понуда која ќе вклучува промена на условите за сервисирањето на кредитната изложеност и / или
- да одлучуваат по секое поединечно барање доставено од должниците за промена на условите за сервисирањето на кредитната изложеност поднесено (писмено или електронски) и преку електронска комуникација да достават понуди до поединечните должници или ги известат за одбивање на барањето.
Членките на Македонската банкарска асоцијација активно се подготвуваат да постапат согласно Уредбата при што би сакале да истакнеме дека Уредбата претставува олеснување за клиентите корисници на кредитен производ за изменување на условите секаде каде што ќе се утврди дека тоа е потребно.
Македонската банкарска асоцијација во периодот кој следи ќе остане посветена на изнаоѓање решенија за надминување на сите проблеми предизвикани од оваа криза со најмали последици за сите чинители на нашето општество.
Заедничко соопштение на Народната банка и Министерството за финансии
ДОНЕСЕНА Е УРЕДБАТА: Промената на договорните услови за кредитите на засегнатите граѓани и фирми ќе може да се врши побрзо и поедноставно
Донесена е Уредбата со која се утврдува како банките и штедилниците можат во текот на вонредната состојба, на граѓаните и фирмите да им понудат одложување на исплатата на ратите и други поволности со коишто ќе им го олеснат сервисирањето на кредитите за време на корона-кризата. Уредбата е подготвена од Народната банка, Министерството за финансии и Македонската банкарска асоцијација, со цел во текот на вонредната состојба, поедноставно и побрзо да се остварат можностите дадени со регулаторните измени донесени од Народната банка, насочени кон олеснување на финансискиот товар на граѓаните и на фирмите коишто заради корона-кризата се соочуваат или би можело да се соочат со реални потешкотии во исплатата на кредитите во банките и штедилниците.
Со Уредбата се овозможува промената на договорните услови за кредитите да се изврши побрзо и поедноставно, без да се загрози јавното здравје – без да се посетуваат експозитурите и филијалите и без да се чека во ред на шалтерите заради потпишување на анексите на договорите.
Банките и штедилниците можат да понудат поповолни договорни услови и без претходно да имаат добиено барање од засегнатите клиенти, и тоа преку:
- објава на своите веб-страници со понуда за промена на условите за плаќање на кредитите и/или
- одделно известување на клиентите, преку електронска и/или писмена комуникација.
Со Уредбата е утврдено дека ако физичкото лице, во рок од десет дена од објавувањето, односно добивањето на понудата, писмено или електронски не ја извести банката/штедилницата дека го одбива понуденото олеснување на финансискиот товар, ќе се смета дека понудата за промена на договорните услови е прифатена.
За да ги искористат понудените поповолни договорни услови, правните лица ќе треба писмено или електронски да ја известат банката или штедилницата дека ја прифаќаат понудата. Ако правното лице не го стори тоа во рок од десет дена, во согласност со Уредбата ќе се смета дека понудата не е прифатена.
Секако останува и правото на кредитокорисниците да се обратат до банките и штедилниците, доколку оценат дека има потреба од тоа. Притоа, предвидено е тие да можат се обратат електронски или писмено, а одговорот ќе го добиваат преку електронска комуникација.
Како што веќе беше соопштено, во согласност со донесените регулаторни измени, банките и штедилниците, на засегнатите граѓани и фирми ќе можат да им понудат повеќе поволности:
- одложување односно грејс-период за отплата на кредитите;
- пролонгирање на исплатата на кредитот на подолг период;
- пониска каматна стапка и сл.
Ова важи за сите кредитни производи:
- потрошувачки, станбени, хипотекарни, автомобилски кредити итн.;
- кредитни картички;
- дозволено пречекорување (одобрен минус);
- кредити на фирмите.
И во текот на изготвувањето на Уредбата, банките и штедилниците истакнаа дека се подготвени да одговорат на потребите и барањата на кредитокорисниците погодени од корона-кризата. Впрочем, како што и претходно е посочено, тие се мотивирани на засегнатите граѓани и фирми да им понудат поволни можности за промена на постојните договорни услови. И во нивен интерес е да помогнат граѓаните и фирмите да го пребродат актуелниот шок и да имаат капацитет за и понатаму да ги плаќаат обврските.
Во олеснувањето на финансискиот товар на граѓаните и фирмите коишто користат кредити, а се погодени од корона-кризата, банките и штедилниците ќе се придржуваат до јасно утврдените критериуми во Одлуката за методологијата за управување со кредитниот ризик донесена од Советот на Народната банка.